بنابه پیشنهاد استاد بزرگوار جناب آقای دکتر مصطفی محقق داماد رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان برای مدت سه ماه ( از پایان بهمن ماه 1401 تا پایان اردیبهشت ماه 1402 ) برای تدریس و ارائه دو مقاله در دو سمینار عازم موسسه المهدی واقع در شهر بیرمنگام انگلستان شدم. این موسسه بدون شک بهترین موسسه شیعه شناسی از حیث آموزش و تعلیم و تربیت جوانان نسل امروز در انگلستان است که به خوبی توانسته است فضائی مناسب را برای نسل جوان در زمینه تحقیقات اسلامی از طریق آموزش ، پژوهش و فعالیتهای مختلف فرهنگی در سطح بین المللی فراهم آورد. هدف از تأسیس این مؤسسه در سال 1993 میلادی تربیت شایسته نسل آینده متفکران مسلمان در غرب است. این مؤسسه توانسته است روش تدریس حوزه های علمیه شیعه اثنی عشری را با آخرین دست آوردهای علمی، پژوهشی و انتقادی دانشگاهی در برنامه درسی خود جای دهد تا دانشجویان با آشنایی کامل با معارف اسلامی و شیعی از یک سو و جریانهای فکری جهان معاصر از سوی دیگر بتوانند در محافل دینی و دانشگاهی و نیز در جامعه امروز منشأ اثر باشند. از دیگر مقاصد تأسیس این مؤسسه ایجاد گفتگو میان مذاهب مختلف اسلامی و نیز دین اسلام با ادیان دیگر است که در این خصوص موفقیتهای چشم گیری داشته است. لازم به ذکر است که این مؤسسه با همکاری بخش اسلامی دانشگاه بیرمنگام مدرک کارشناسی ارشد را در رشته های مختلف علوم اسلامی اعطا می کند و تاکنون دانشجویانی را تربیت کرده است که توانسته-اند در برخی از حوزه های علمیه و نیز دانشگاههای معتبر انگلستان و خارج ازآن به امر تدریس و پژوهش بپردازند. مؤسسه المهدی دارای یک کتابخانه مجهز در دو طبقه است. طبقه دوم به کتابهای انگلیسی و لاتین زبان و طبقه اوّل به کتابهای عربی، فارسی، ترکی و اردو اختصاص دارد و مجموعاً دارای بیش از بیست و پنج هزار عنوان کتاب است (برخی از عناوین شامل چند جلد است گه گاهی به چهل جلد نیز می رسد) به علاوه آخرین انتشارات مربوط به علوم و معارف اسلامی به زبانهای انگلیسی، فرانسه، عربی و فارسی از منابع مختلف خریداری شده و در معرض دید و استفاده بینندگان قرار می گیرد. مضافاً ماهانه جلساتی هم برای نقد و بررسی مهم ترین کتابهای خریداری شده تشکیل می شود. مؤسسه علاوه بر داشتن اساتیدی ثابت از دانشمندان برجسته جهان اسلام و نیز ایران استفاده می کند. استاد آیت الله دکتر محقق داماد سهم مهمّی در تدریس متون حکمی از جمله شرح منظومه حکیم سبزواری، بدایة الحکمة علامه طباطبائی، بخش هائی از شواهد الربوبیه ملاصدرا، اشارات و تنبیهات ابن سینا و نیز متون فقهی در سطوح مختلف داشته اند. هم چنین استاد دکتر سید محمد قاری سید فاطمی عضو پیوسته فرهنگستان علوم از دیر باز متون مهمّی را در این زمینه تدریس کرده اند و نیز در برگزاری سمینارهای بین المللی در این مؤسسه تأثیر گذار بوده اند. مؤسسه المهدی مؤسسه ای غیردولتی (NGO) است و سمت مشاورت شورای اجتماعی و اقتصادی سازمان ملل(ECOSOC) را به عهده دارد. و اعضای مؤسسه حق شرکت در جلسات منظم این شورا را دارند و از این طریق می توانند هم با جریانهای بین المللی در زمینه های مختلف آشنا شوند و هم اعضای شورا را تا حد امکان با دیدگاههای اسلامی آشنا سازند. مؤسسه المهدی علاوه بر دروس تخصصی برای دانشجویان خود، یک سلسله دروس آزاد را برای آشنایی مسلمانان و غیر مسلمانان با علوم و معارف اسلامی و نیز تدریس زبانهای مختلف از جمله عربی و فارسی و اردو تشکیل می دهد و در تدریس آنها از اساتید برجسته استفاده می نماید. تقریباً همه دانشجویان این مؤسسه به زبان عربی تسلط دارند و نیز بیشتر آنها زبان فارسی می دانند و قادر به خواندن متون به زبان فارسی اند و برخی از آنان نیز مدتی در ایران در حوزه علمیه قم به تحصیل اشتغال داشته-اند. هم چنین مؤسسه المهدی انتشاراتی در زمینه معارف اسلامی دارد که شامل تک نگارهائی در مسائل مختلف مربوط به فرهنگ اسلامی وشیعی است. هم چنین این مؤسسه به ترجمه و نشر دو زبانه برخی از متون اسلامی شیعی مبادرت ورزیده است که از آن جمله می توان به چاپ انتقادی و ترجمه انگلیسی برخی از آثار علامه حلّی اشاره کرد. یکی از فعالیتهای بسیار مهم این مؤسسه تشکیل سمینارهای منظم بین المللی با شرکت اساتید برجسته در حیطه موضوع مورد بحث است. مثلاً در طول اقامت سه ماهه اینجانب در این مؤسسه پنج سمینار بین المللی (دو روزه یا سه روزه) با عناوین زیر تشکیل شد. 1- بحث و بررسی نظریه تطّور انواع داروین، 2- دیدگاه اسلام و ادیان توحیدی دیگر درباره خداوند، 3-ماهیت نفس و مرگ و زندگی پس از مرگ، 4- اسلام و مسئله تعلیم و تربیت، 5- بررسی آیات الاحکام در قرآن که آقای سید فاطمی، عضو پیوسته فرهنگستان علوم دبیر علمی و برگزارکننده این سمینار بودند. مقالات همه سمینارهای گذشته به شکل مطلوبی که قابل استناد علمی در سطح بین المللی است به چاپ رسیده است. اینجانب در طول اقامت سه ماهه خود در این مؤسسه ضمن شرکت فعّال در همه این سمینارها، دو مقاله در سمینارهای « دیدگاه اسلام و ادیان توحیدی درباره خداوند» و نیز سمینار « آیات الاحکام» ارائه کردم. مقاله اول درباره مسئله توحید از دیدگاه مولانا جلال الدین بلخی در مثنوی معنوی است. چون قبلاً کتابی درباره بررسی مثنوی معنوی از دیدگاه حکمت الهی به زبان انگلیسی تدوین کرده بودم، فرصت را غنیمت شمرده، تصمیم گرفتم کتاب دیگری را درباره مسئله توحید از دیدگاه مولانا به زبان انگلیسی تألیف کنم و به این منظور قبل از رفتن به مؤسسه المهدی، تمامی کتاب مثنوی را بار دیگر به دقت مورد مطالعه قرارداده، در حدود دو هزار و پانصد بیت که به نحوی با مسئله توحید ارتباط داشت گردآوری کردم ولی عجالتاً با برگزیدن اشعاری مناسب مقاله خود را در چهل و اندی صفحه تنظیم و ارائه کردم که مورد استقبال قرار گرفت. مقاله دوّم من در سمینار « بررسی آیات الاحکام در قرآن» درباره نظر متفکران بزرگ اسلامی درباره فقه بود. در این مقاله نظر متفکران بزرگ اسلامی _فارابی، ابن سینا، غزالی و ملاصدرا_ درباره فقه با توجه به آثار مختلف آنان بررسی شد و هم جایگاه آیات الاحکام و علم فقه با توجه به آیات دیگر قرآن مورد مداقّه قرار گرفت. در ضمن در این مدت به تقاضای این مؤسسه دو درس را برای دانشجویان ارائه کردم که به طور مجازی هم برای استفاده علاقه مندان پخش می شد و هم اکنون هم قابل استفاده است. درس اوّل درباره آراء عرفانی جلال الدین محمد بلخی در مثنوی معنوی با استفاده از کتابی است که به زبان انگلیسی تحت عنوان Rumi, a Philosophical Study تألیف کرده ام و هم اکنون در برخی از دانشگاههای انگلستان و آمریکا تدریس می شود. و دیگری درس حکمه الاشراق شیخ شهید شهاب الدین سهروردی بر مبنای دو شرح معروف شهرزوری و قطب الدین شیرازی بر کتاب حکمه الاشراق بود و در این درس با تأکید بر دقایق آراء سهروردی، نظام فلسفی او در مقایسه با آراء افلاطون، نوافلاطونیان و ارسطو مورد بررسی قرار گرفت و بر آراء خاص سهروردی که او را از دیگر فیلسوفان متمایز می سازد و در حلّ برخی از مسائل فلسفی در جهان امروز راهگشاست تأکید گردید. مؤسسه المهدی در یکی از زیباترین محلّه های شهر بیرمنگام واقع شده و در اصل کلیسائی بوده است که رئیس مؤسسه آقای دکتر عارف آن را خریده و با تعمیرات اساسی آن را به یک مؤسسه اسلامی تبدیل کرده است و دارای فضاهای مناسب و متنوع برای تشکیل کلاسهای درس، سمینارهای بین المللی، دفتر کار و خوابگاه اساتید و دانشجویان و امور اداری است. هم چنین مؤسسه دارای مسجدی است که گنجایش در حدود چهار صد نفر را دارد و اگر چه نماز و نماز جمعه به سبک شیعه ادا می شود ولی برادران اهل سنت هم در آن شرکت می کنند و نمود کاملی از اخوت ایمانی بین آنها به چشم می خورد. شبهای ماه مبارک رمضان در رستوران بزرگ مؤسسه افطار رایگان داده می شود که در آن مسلمانان با اعضای خانواده خود در آن شرکت می کنند. نماز جمعه نیز در روزهای جمعه اقامه می شود و خطبای آن از اساتید مؤسسه یا از فارغ التحصیلان آن اند که در دانشگاههای دیگر به تدریس اشتغال داشته یا در شهرهای دیگر امامت جماعت را به عهده دارند. هم چنین مؤسسه دارای تالاری بزرگ برای برگزاری جشن های مختلف و نمازخانه ای برای انجام فرایض پیروان ادیان مختلف است که در سمینارهای این مؤسسه شرکت می کنند.